Powrót do pracy po urlopie macierzyńskim to jeden z najtrudniejszych momentów w życiu młodej mamy. Mieszanka emocji - od poczucia winy, przez strach, aż po ekscytację ponownym wejściem w zawodowe buty - może być przytłaczająca. Sama przeszłam przez to dwukrotnie i wiem, jak wiele wyzwań niesie ze sobą ten okres. W dzisiejszym artykule chciałabym podzielić się moimi doświadczeniami i praktycznymi wskazówkami, które pomogły mi przetrwać ten trudny czas.
Kiedy wrócić do pracy? Aspekty formalne
W Polsce mamy stosunkowo dobre warunki urlopów związanych z rodzicielstwem, ale warto znać swoje prawa i możliwości:
- Urlop macierzyński: 20 tygodni (w przypadku urodzenia jednego dziecka)
- Urlop rodzicielski: 32 tygodnie (do podziału między rodziców)
- Urlop wychowawczy: do 36 miesięcy (do ukończenia przez dziecko 6 roku życia)
Decyzja o tym, kiedy wrócić do pracy, zależy od wielu czynników: sytuacji finansowej, rozwoju zawodowego, preferencji osobistych i potrzeb dziecka. Niezależnie od tego, czy wracasz po 20 tygodniach, roku czy dwóch latach - ważne jest odpowiednie przygotowanie.
Emocjonalne przygotowanie do powrotu
Powrót do pracy to często emocjonalny rollercoaster. Oto kilka strategii, które pomogły mi poradzić sobie z trudnymi uczuciami:
1. Zaakceptuj swoje emocje
Poczucie winy, smutek, strach - te emocje są całkowicie naturalne. Nie próbuj ich tłumić, ale pozwól sobie je odczuć i porozmawiaj o nich z bliskimi. Jednocześnie pamiętaj, że praca nie czyni z ciebie gorszej matki - możesz być wspaniałą mamą i spełnioną zawodowo kobietą jednocześnie.
Nie ma idealnych matek, są tylko realne kobiety, które każdego dnia robią wszystko, co w ich mocy.
2. Zaplanuj "próbne rozstania"
Na kilka tygodni przed powrotem do pracy zacznij zostawiać dziecko pod opieką osoby, która będzie się nim zajmować podczas twoich godzin pracy (babcia, opiekunka, żłobek). Początkowo na krótko, stopniowo wydłużając czas rozłąki. To pomoże zarówno tobie, jak i dziecku przyzwyczaić się do nowej sytuacji.
3. Przygotuj się na trudne momenty
Pierwsze dni i tygodnie będą prawdopodobnie najtrudniejsze. Przygotuj strategie radzenia sobie z trudnymi momentami w pracy - może to być spoglądanie na zdjęcie dziecka, krótka rozmowa telefoniczna z opiekunką w przerwie, czy nawet kilka minut prywatności w łazience, by otrzeć łzy. Z czasem będzie łatwiej.
Praktyczne przygotowania
Poza emocjonalnym przygotowaniem, kluczowa jest dobra organizacja. Oto, co warto zrobić:
1. Wybór opieki dla dziecka
To jedna z najważniejszych decyzji. W zależności od możliwości i preferencji, możesz rozważyć:
- Pomoc rodziny (najczęściej babci) - często najbardziej komfortowa dla mamy i dziecka, ale nie zawsze dostępna
- Niania/opiekunka - indywidualna opieka w domu dziecka, ale zazwyczaj najdroższa opcja
- Żłobek - zapewnia kontakt z rówieśnikami, ale niesie ze sobą większe ryzyko infekcji i mniej indywidualnego podejścia
Niezależnie od wyboru, ważne jest, aby:
- Rozpocząć poszukiwania z dużym wyprzedzeniem (szczególnie w przypadku żłobków, gdzie często są długie listy oczekujących)
- Dokładnie sprawdzić referencje opiekunki lub reputację placówki
- Zaplanować okres adaptacyjny - co najmniej dwa tygodnie przed powrotem do pracy
2. Karmienie piersią a praca
Jeśli wciąż karmisz piersią, powrót do pracy nie musi oznaczać końca tej relacji. Możesz:
- Odciągać mleko przed pracą i zostawiać je opiekunce
- Odciągać mleko w pracy (pracodawca powinien zapewnić ci na to czas i miejsce)
- Karmić rano, po powrocie z pracy i w nocy
Warto zainwestować w dobry laktator elektryczny i rozpocząć tworzenie zapasów mleka na kilka tygodni przed powrotem do pracy. Pamiętaj też, że prawo chroni karmiące matki - przysługują ci przerwy na karmienie wliczane do czasu pracy.
3. Organizacja domowych obowiązków
Powrót do pracy oznacza znacznie mniej czasu na domowe obowiązki. Kluczowe jest:
- Podział obowiązków z partnerem - jasne ustalenie, kto za co odpowiada
- Przygotowywanie posiłków z wyprzedzeniem - np. gotowanie większych porcji w weekend i mrożenie
- Uproszczenie rutyny - co może poczekać? Z czego można zrezygnować?
- Rozważenie pomocy domowej - jeśli budżet na to pozwala
Pamiętaj, że perfekcyjnie posprzątany dom nie jest priorytetem. Ważniejszy jest czas spędzony z dzieckiem i twój dobrostan psychiczny.
4. Przygotowanie garderoby do pracy
To może wydawać się błahe, ale po miesiącach w dresach i wygodnych ubraniach, powrót do dress codu biurowego może być wyzwaniem. Dodatkowo, twoje przedciążowe ubrania mogą nie pasować, a te noszone podczas ciąży są już nieodpowiednie.
Warto:
- Przymierzyć ubrania z wyprzedzeniem i sprawdzić, co pasuje
- Zainwestować w kilka nowych, wygodnych a zarazem eleganckich elementów garderoby
- Zaplanować proste, łatwe do skomponowania zestawy ubrań na każdy dzień pracy
Pierwszy dzień w pracy - jak przetrwać?
Nadszedł ten dzień. Jesteś w pracy, a twoje dziecko jest pod opieką kogoś innego. Co teraz?
1. Ustal plan komunikacji
Określ, jak często będziesz kontaktować się z opiekunką. Niektóre mamy potrzebują częstych aktualizacji, inne wolą skupić się na pracy i rozmawiać tylko w uzgodnionych momentach. Żadne podejście nie jest złe - ważne, żebyś czuła się komfortowo.
2. Bądź przygotowana na wyzwania zawodowe
Po dłuższej nieobecności możesz potrzebować czasu, by wdrożyć się w aktualne projekty i zmiany, które zaszły w firmie. Nie bój się pytać i prosić o wprowadzenie. Większość współpracowników zrozumie twoją sytuację.
3. Zadbaj o work-life balance
Ustal jasne granice między czasem pracy a czasem dla rodziny. Jeśli to możliwe, rozważ:
- Elastyczne godziny pracy
- Pracę zdalną (choćby częściową)
- Zmniejszenie wymiaru etatu na początek
Coraz więcej pracodawców rozumie potrzeby młodych rodziców i jest otwartych na elastyczne rozwiązania.
Jak wspierać dziecko w tym procesie?
Twoje dziecko również przechodzi przez dużą zmianę. Oto jak możesz mu pomóc:
1. Zapewnij poczucie bezpieczeństwa
Dzieci, nawet bardzo małe, wyczuwają zmiany i napięcie. Utrzymuj stałe rytuały, które dają poczucie przewidywalności i bezpieczeństwa - np. wspólne czytanie książki przed snem czy specjalny czas tylko we dwoje po powrocie z pracy.
2. Mów o swoich uczuciach
Nawet jeśli twoje dziecko jest zbyt małe, by zrozumieć słowa, mówienie o tym, co czujesz, pomaga i tobie, i jemu. "Mamusia idzie do pracy, ale bardzo cię kocha i wróci do ciebie. Tęsknię za tobą, gdy jestem w pracy, ale cieszę się, że babcia tak dobrze się tobą opiekuje."
3. Bądź w pełni obecna, gdy jesteście razem
Jakość wspólnego czasu jest ważniejsza niż jego ilość. Gdy jesteś z dzieckiem, odłóż telefon, wyłącz telewizor i skup się całkowicie na interakcji. Intensywne 30 minut zabawy, przytulania i rozmowy jest cenniejsze niż 2 godziny, podczas których fizycznie jesteś obok, ale myślami gdzie indziej.
Pamiętaj o sobie
W natłoku obowiązków związanych z pracą i macierzyństwem łatwo zapomnieć o własnych potrzebach. A przecież nie możesz efektywnie dbać o innych, jeśli sama jesteś wyczerpana.
- Znajdź czas dla siebie - choćby 15 minut dziennie na coś, co lubisz
- Zadbaj o sen - niewyspana mama to mniej cierpliwa mama i mniej wydajna pracownica
- Nie bój się prosić o pomoc - od partnera, rodziny, przyjaciół
- Bądź dla siebie łagodna - nie wszystko musi być perfekcyjne
Podsumowanie
Powrót do pracy po urlopie macierzyńskim to proces, a nie jednorazowe wydarzenie. Z każdym dniem będzie nieco łatwiej, choć zdarzą się lepsze i gorsze momenty. Zarówno ty, jak i twoje dziecko będziecie potrzebować czasu, by odnaleźć się w nowej rzeczywistości.
Pamiętaj, że nie ma jednej słusznej drogi ani idealnego czasu na powrót do pracy. Każda rodzina jest inna i musi znaleźć rozwiązania, które działają właśnie dla niej. Najważniejsze, byś podejmowała decyzje świadomie, zgodnie z własnymi wartościami i możliwościami.
A Ty, jakie masz doświadczenia z powrotem do pracy? Co pomogło Ci przejść przez ten trudny okres? Podziel się w komentarzach!